انواع لوگو و نحوه ثبت آن
لوگو در واقع نام ديگر برند است اما بايد توجه داشت كه تفاوت هاي ظريفي بين اين دو وجود دارد. هر چند تمامي مراحل ثبت برند و ثبت لوگو يكسان است و در ايران وظيفه ثبت برند، ثبت علامت تجاري و ثبت لوگو بر عهده سازمان مالكيت معنوي است اما خلق يك برند بدون شناخت ويژگي ها و خصوصيات يك لوگو كار دشواري است.
لوگو درست مانند برند نشانه اي است كه كسب و كار شما را معرفي مي كند و با ديدن آن مشتريان مختلف كسب و كار شما را مي شناسند و به ديگران معرفي مي كنند به همين دليل است كه داشتن يك برند يا يك لوگو نياز به شناخت كافي از علائم و نشانه هاي تصويري دارد تا فرايند برند سازي را براي شما تسهيل كند. لازم به ذكر است كه همه برند ها تركيبي از تصاوير يا تايپوگرافي ها هستند اما استفاده از اين تصاوير به صورت هاي متفاوتي انجام مي شود. به صورت كلي 7 نوع لوگو را مي توان دسته بندي كرد:
1- لوگو مونوگرام يا لترمارك (Monogram logo - Lettermark )
اين نوع لوگو ها معمولا مخفف اسم برند يا نام تجاري يك كسب و كار هستند. حروف به صورت دوتايي و يا سه تايي عمدتا در كنار هم قرار مي گيرند و با حرف بزرگ نوشته مي شوند. لوگو مونوگرام مي تواند مستعار چند كسب و كار باشد كه با هم فعاليت مي كنند. اگر نام تجاري بزرگي براي شركت انتخاب كرده باشيد مونوگرام لوگو مي تواند گزينه مناسبي براي ثبت باشد.
2- لوگو تايپ يا ورد مارك (logotype - Wordmarks)
لوگوتايپ يا ورد مارك هم نوعي برند يا لوگو است كه با استفاده از فونت و تركيب فونت ها ساخته مي شود و تفاوت اصلي آن با مونوگرام اين است كه تنها تمركز بر روي نام يك كسب و كار دارد و به صورت كامل آن كسب و كار را معرفي مي كند. به عنوان مثال Coca-Cola يك لوگوتايپ است. لوگوتايپ براي كسب و كارهايي با نام مختصر و كوتاه مفيد است.
3- پيكتوريال مارك يا لوگو تصويري
براي ثبت علامت تجاري يا برند يكي از بهترين انواع لوگوها، لوگو يا مارك پيكتوريال يا همان تصويري است. اين نوع لوگوها با نماد برند يا لوگو نماد نيز شناخته مي شوند و تنها استفاده از يك آيكون يا گرافيك را به كار مي گيرند. اين نوع لوگو ها به راحتي در ذهن مي نشينند و براي معرفي محصولات و خدمات از بهترين انتخاب ها هستند. نماد پرنده توئيتر، نماد اپل و بسياري ديگر از اين نوع نمادها از را مي توان نمونه هاي لوگو پيكتوريال يا تصويري دانست.
4- لوگو انتزاعي (Abstract logo)
لوگو انتزاعي با لوگو پيكتوريال شباهت هاي زيادي دارند و در واقع هر دو تصويري هستند. اما تفاوت كليدي لوگو انتزاعي با لوگو پيكتوريال اين است كه از قالب يا شكل هندسي به صورت انتزاعي براي معرفي كسب و كار به كار گرفته شده است و از تصاوير شناخته شده مانند سيب براي اپل و يا پرنده براي توييتر خبري نيست. لوگو Pepsi، لوگو Adidas يا لوگو BP را مي توان از معرف ترين لوگوهاي انتزاعي دانست.
5- لوگو مسكوت (Mascot )
تا به حال به لوگو چي توز و يا دكتر بن و امثال آن دقت كرده ايد؟ اين نوع لوگوها تصاوير اشخاصي يا شخصيت هاي انساني و حيواني هستند ك هاغلب به صورت نقاشي شده و با شمايل دوست داشتني طراحي مي شوند. به اين نوع لوگو ها لوگو مسكوت يا Mascot گفته مي شود. اين نوع لوگوها بهترين راه براي ارتباط برقرار گردن با مشتريان بخصوص در تبليغات هستند. Kool-Aid Man يا KFC’s Colonel از مشهورترين لوگو هاي مسكوت در دنيا هستند.
6- لوگو تركيبي (Combination Mark )
يكي از متداول ترين نوع برند ها يا لوگوها را مي توان تركيبي از ويژگي ها و يا تصاوير توضيح داده شده دانست كه تصوير پردازان و هنرمندان براي خلق برند ها در اين حالت دست خود را باز مي گذارند و با استفاده از دو تا چند نوع روش فوق مانند پيكتوريال، يا مسكوت يا لتر مارك و غيره يك برند يا لوگو خاص و منحصر به فرد ايجاد مي كنند. در واقع در لوگو تركيبي مي توان تركيبي از تصاوير و حروف را مشاهده كرد.
7- لوگو امبلم (emblem )
اگر براي طراحي برند يا لوگو يك تصوير انتخاب شود و در داخل آن تصوير يا نشانه از فونت يا حروف استفاده شود مانند انواع مدال ها و مهرها ، لوگو طراحي شده به نام امبلم يا emblem كه در فارسي تمثيل ناميده مي شود شناخته مي شود. اين نوع لوگو قديمي و سنتي به نظر مي رسند اما هنوز هم براي بسياري از كسب و كارها بهترين انتخاب هستند. استارباكس يا هارلي داوينسون از مشهورترين برند هاي امبلم هستند.
شناخت اين هفت نوع لوگو يا برند مي تواند به شما براي خلق يك برند خارق العاده و زيبا كمك كند. اما با وجود اينكه بسياري بين برند و لوگو تفاوت قائل نمي شوند بايد در نظر داشت كه هر دو در زبان مشتري براي شناخت محصول به كار گرفته مي شوند و نشانه اي بسيار محكم براي آدرس دهي به محصولات هستند. در هر صورت ايجاد يك برند سرمايه گذاري زيادي مي طلبد و براي حفظ آن بايد حتما براي ثبت برند اقدام كرد.
روش ثبت لوگو يا برند
براي ثبت برند در سال هاي اخير متقاضي حقيقي و يا حقوقي بايد خود و يا نماينده قانوني او يعني وكيل حقوقي او با مراجعه به سايت سازمان مالكيت معنوي براي ثبت برند درخواست بدهد. در اين مرحله نياز است كه اظهارنامه ثبت برد يا ثبت علامت تجاري تكميل شود. اهميت بسيار زيادي دارد كه اظهارنامه ثبت برند به درستي تكميل شود. بنابراين توصيه اين است كه كار تكميل اظهارنامه و ثبت برند توسط متخصصين انجام شود.
پس از درخواست، اين درخواست براي كارشناسان سازمان مالكيت معنوي ارسال مي شود و مشخصات ثبت شده بريا برند مورد بررسي قرار مي گيرد. مراحل استعلام برند يا بررسي برند انجام مي شود بنابراين لازم است كه مدارك براي ثبت برند ارسال شده باشد و در بين آنها 10 نمونه از تصاوير برند مورد نظر براي ثبت نيز در قالب تصاوير 10*10 براي اين سازمان ارسال شده باشد.
پس از بررسي ممكن است به دلايلي ثبت برند رد شود كه در هر صورت دليل عنوان مي شود و براي مرتفع شدن مشكلات ثبت برند بايد اقدام و درخواست مجددا ارسال شود. اما در صورت پذيرش درخواست ثبت برند بايد مدارك به صورت فيزيكي براي سازمان مالكيت معنوي ارسال شود و هزينه هاي ثبت برند به صورت آنلاين پرداخت شود.
پس از اين مرحله برند در دفاتر سازمان مالكيت معنوي ثبت مي شود و در دو مرحله موضوع ثبت برند يا ثبت لوگو آگهي مي شود و بعد از اين دو مرحله كه به فاصله 30 روز انجام مي شود، گواهينامه ثبت برند براي متقاضي صادر مي شود و طبق اين گواهينامه برند يا لوگو براي 10 سال متعلق به ثبت كننده برند است و هر بار قبل از منقضي شدن تاريخ برند اولويت تمديد ثبت برند با ثبت كننده برند خواهد بود.